Ekspozycję „Stalowa Wola na szlakach historycznych" przygotowało Muzeum Regionalne w Stalowej Woli, które jest pomysłodawcą i organizatorem dwóch szlaków: rodowych gniazd Lubomirskich i szlaku architektury art deco. Dwa pozostałe szlaki zostały przygotowane przy współpracy z Podkarpacką Regionalną Organizacją Turystyczną. Jest to szlak architektury drewnianej oraz karpacki szlak ogrodów i domów historycznych.
Jak mówi koordynator wystawy Marek Wiatrowicz, Stalowa Wola nie kojarzy się z atrakcją turystyczną. Przypomina, że miasto zostało wzniesione w latach 30. XX wieku w ramach budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego. Do dzisiaj zachowało unikatowy zespół architektury modernistycznej i przemysłowy charakter.
- To miasto wyjątkowe, gdzie tradycja spotyka się nowoczesnością. Choć to miasto stosunkowo młode, to z biegiem czasu, rozrastając się, wchłonęło miasteczko Rozwadów oraz Charzewice wraz z ich bogatą, wielowiekową historią – opisuje Wiatrowicz.
Wystawa składa się z wielkoformatowych fotografii budynków, obiektów i miejsc znajdujących się na każdym z czterech szlaków. Zdjęcia są podpisane. Na ekspozycji nie ma natomiast informacji tekstowych dotyczących szlaków. Chodzi bowiem o zachęcenie turystów do poznawania ich poprzez odwiedziny na portalach internetowych poświęconych każdemu ze szlaków, a także poprzez wędrówkę czy podróż, np. rowerem.
- Chcemy w ten sposób promować nasz region, miasto, pokazać jego atrakcje – mówi Ewelina Wiechnik ze stalowowolskiego muzeum.
Szlak rodowych gniazd Lubomirskich, biegnący przez tereny południowo-wschodniej Polski, zachodniej Ukrainy i północnej Słowacji, ma swój początek właśnie w Stalowej Woli, gdzie zachował się zamek Lubomirskich, w którym swoją siedzibę ma stalowowolskie muzeum, a także klasztor kapucynów i park z zabudową podworską. Lubomirscy przez ponad 200 lat władali charzewicko-rozwadowskimi dobrami.
Szlak kończy się w Wiśniczu (woj. małopolskie), łącząc miejsca związane z działalnością magnackiego rodu.
Wiatrowicz zaznacza, że na szlaku uwzględnione zostały miejscowości, w których zachowały się rezydencje bądź fundacje Lubomirskich, jak również inne ciekawe, ze względów historycznych, miejsca.
- Charakterystyka szlaku sprawia, że bez względu na to, czy zwiedzany jest w całości czy we fragmentach, czy też w formie np. weekendowych wypadów do poszczególnych miejscowości, nie traci na swej atrakcyjności. Coś ciekawego dla siebie znajdą zarówno miłośnicy historii, architektury, sztuki czy kultury, jak i wielbiciele natury i piękna krajobrazu, pasjonaci zafascynowani poznawaniem zróżnicowanych uroków różnych krain geograficznych czy ich przyrody - zapewnia.
Z kolei projekt dotyczący szlaku architektury art deco, obejmującego dwa miasta – Lwów i Stalową Wolę, jest przede wszystkim propozycją dla pasjonatów przedwojennej architektury i sztuki użytkowej.
- Celem tego szlaku było wydobycie z cienia ciekawych architektonicznie obiektów z początków XX wieku, bardzo często niedostrzeganych wśród bogactwa zabytków architektury galicyjskiej metropolii, a także zwrócenie uwagi na urbanistyczno-architektoniczną unikatowość jednolitej stylowo przedwojennej zabudowy sztandarowej inwestycji Centralnego Okręgu Przemysłowego – wyjaśnia Wiatrowicz.
Na dziewięciu trasach szlaku architektury drewnianej wytyczonych na Podkarpaciu można zobaczyć unikatowe cerkwie i kościoły, w tym stalowowolski kościół św. Floriana, dworki i pałacyki, kapliczki, karczmy czy leśniczówki, a także skanseny, w których znajdują się pradawne wiejskie chałupy, budynki charakterystyczne dla zabudowy małomiasteczkowej oraz budowle z kręgu zabytkowej techniki, np. wiatraki.
Wiatrowicz podkreśla, że wiele z obiektów znajdujących się na szlaku architektury drewnianej figuruje w międzynarodowym spisie zabytków UNESCO.
Na karpackim szlaku ogrodów i domów historycznych znajdują się 33 obiekty z Podkarpacia. Wśród nich jest kilka takich, które znajdują się też na szlaku rodowych gniazd Lubomirskich, np. zamek Lubomirskich wraz z ogrodem czy zamek w Łańcucie.
- Założeniem było połączenie powszechnie znanych atrakcji turystycznych, takich jak Łańcut, z miejscami nieznanymi przeciętnemu turyście, jak Żarnowiec, Kombornia czy Dubiecko – mówi Wiatrowicz.
Wystawę plenerową „Stalowa Wola na szlakach historycznych" można będzie oglądać co najmniej do jesieni. Każdy ze szlaków można obejrzeć w internecie.